“Türk Malı” – Havalimanları
Yarış başladı. İstanbul’un yeni ve üçüncü havalimanı, planlanmış 150 milyon yolcu kapasitesi ile, İstanbul’u bir mega bölgesel merkezi yapmayı potansiyeli var. Dubai’nın, nihai aynı kapasite olan yeni havalimanı Dubai World Central’da yapılmakta olup İstanbul’un havalimanına rakip olarak gelmektedir. Yalnız, 17 milyon yüksek nüfusu ile ve önemli bir turistik merkezi olmasından dolayı, İstanbul önemli bir avantaja sahip olmaktadır. Dolaysıyla, Istanbul’un çok daha fazla yerli trafiğinden faydalama imkanı var, Dubai ise en çok transit trafiğe bağlı kalmaktadır. Ayrıca, havalimanı kapasiteleri geliştiren diğer komşu Arap ülkeleri Dubai’dan önemli yolcu trafiği çalma durumuna geleceklerdir.
İstanbul’un şuandaki en büyük havalimanı, İstanbul’un Avrupa kesimdeki Atatürk Havalimanı dır. Bu havalimanı, 2013 yılında kaydedilen 51 milyon yolcularla, kapasitesini hızlı doldurmaktadır. Dubai’da ise 2013 yılında 66.4 milyon yolcu kaydedildi. Atatürk Havalimanın %13 büyüme oranı ile ve Dubai’nın 15.2% büyüme oranı ile, her iki havalimanı çok büyüdükleri göstermekdirler. Istanbul Atatürk havalimanı, toplam yolcularda 17’inci ve uluslararası yolcularda 10’uncu dünyanın en yoğun havalimanı oldu.
Atatürk Havalimanı’nın bugünkü uluslararası terminalı 2000 yılın Ocak ayında, Türk konsorsiyumu olan TAV Grubu tarafından yap-işlet-devret sistem ile inşa edilmişti. Atatürk Havalimanı, TAV’ın ilk inşa ettiği havalimanı olup verimli ve pratik dizaynı çok büyük övgü aldı. Mimarı dizaynı, yolcu işleme hızı, otoparka kolay ulaşılması, ve yüksek hizmet kalitesi diğer havalimanlara çok iyi bir örnek oldu.
TAV, Türkiye’de ve yurt dışında sonradan inşa ettiği birçok havalimanlarında, bu dizaynı örnek olarak kullandı. TAV,bugüne kadar, 12 havalimanı, terminal, ve uçak hangar inşaatı tamamladı ve 8 tane inşaatı sürmektedir. Üstlendiği toplam proje değeri 16 milyar doları geçmektedir. 2012 yılında, TAV İnşaat şirketin %49 değeri Aeroports de Paris Group’a satıldı. TAV’ın havalimanı terminal bina inşaatlarında önemli bir özelliği ise dizaynları binaya giriş yapan bütün yolcuları ve yakınların güvenlik kontroldan geçmelerine imkan sağlamasıdır. Havalimanları teroristler için önemli bir hedef olmaktadırlar. Dolaysıyla, gelen yolcuların böyle bir güvenlik kontroldan geçmeleri yolcu terminal güvenliğini artıracaktır. Eğer bu tedbirler alınmış olsaydı, 2011 yılında Moscow’un Domodedovo Uluslararası Havalimanı’daki bombalama olayı ve 2013 yılında Los Angeles Havalimanı’daki silahlı saldırı olayı önlenmiş olabilirdi. Tabi ki, havalimanı terminallerda bu güvenlik kontrol bölümlerin yerleştirilmeleri için projelerde bu alanları özellikle dahil edilmeleri gerekmektedir. Pekçok mevcut havalimanı terminallerde bulunan fazlaı bina girişleri böyle bir uygulamayı çok zorlaştırmaktadır.
Optimum verimliliği, rahatlığı ve kullanımı sağlanmalarında, TAV tarafından inşa edilen havalimanlar, bunun gibi yolcu terminallerin nasıl dizayn edilmeleri gerektiğine mükemmel örnek oldular. TAV, başarısını İstanbul Atatürk Havalimanda edindiği tecrübeye oldukça borçludur. Buradaki başarının ödülü Türkiye’de ve yurt dışında kazandıkları ihalelerdir. Mükemmel bir Türk dizayn ve uygulamasının nasıl başarı ile ihraç edildiğine güzel bir örnektir.